زندگی به سبک امام مهربانی‌ها

زندگی آنقدرها هم جدی نیست!

امام رضا(ع): تفریح و سرگرمیهای لذت‌بخش، شما را در اداره‌ی زندگی یاری می‌کند و با کمک آن در امور دنیای خویش موفق‌تر خواهید بود.(الحدیث،ج2،ص37)

حتما شما هم در اطرافتان افرادی را دیده‌اید که به قول معروف یا از این طرف بام افتاده‌اند و یا از آن طرف! افرادی که به یکی از ابعاد زندگی توجه بیش از حد نشان می‌دهند و بقیه امور را فراموش کرده‌اند. مثلا سه شیفت کار می‌کنند برای فراهم کردن یک زندگی بهتر، در حالی که اگر از آنها سوال کنید که این زندگی بهتر و آسایشی که از آن دم می‌زنند چه شکلی است و چه ویژگیهایی دارد، خواهید دید که هیچ تصویر روشنی از آن در ذهن ندارند.

 اگر برنامه‌های مختلف یک زندگی را در قالب یک صورت ببینیم؛ زیبایی این صورت در متوازن و متناسب بودن آن است. در کلام معصوم (ع) نیز داریم که وقتتان را 3 قسمت کنید، یک قسمت برای کار و تلاش و کسب روزی حلال، یک قسمت برای عبادت و یک قسمت برای تفریح و استراحت. هرگونه افراط و تفریط در هر قسمت به معنای به تصویر کشیدن صورتی کاریکاتوری و نامتوازن برای زندگی است. حتی برای امور متعالی و مقدس و عبادی نیز مجاز نیستیم از وقت کار یا تفریح خانواده هزینه کنیم. درخصوص کار و تفریح نیز این مسئله صدق می‌کند.

داشتن برنامه‌های مختلف تفریحی و شاد از جمله مسافرت، ورزش، گردش و پارک، سینما، تئاتر، بازیهای متفاوت، شرکت در جشن‌های مختلف ملی و مذهبی و.... که در فضایی سالم، ساده و بدور از تکلف برگزار می‌شود باعث تقویت شرایط فکری، روحی و بالارفتن نشاط فردی و اجتماعی و به تبع آن افزایش بهره‌وری خواهد شد. اگر فردی صرفاً درگیر کار و فعالیت اقتصادی باشد و از امکانات مالی خود برای تفریح خود و خانواده استفاده ننماید به تدریج فضای حاکم بر منزل دچار یاس، افسردگی و بی‌تفاوتی افراد خانواده نسبت به یکدیگر شده و به تبع آن مشکلات اخلاقی نیز بروز پیدا می‌کند. خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص) را در روز عید غدیر با این آیه شریفه مورد خطاب قرار می‌دهد:" الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دنیا." خداوند دین ما را کامل معرفی می‌کند. بدیهی است یکی از مصادیق کامل بودن دین، توجه به امور مادی انسان از جمله به رسمیت شناختن تفریح و شادی می‌باشد. ضروری است هریک از اعضای خانواده برای نیل به موفقیت‌های مادی و معنوی در زمینه کار و عبادت به این امر مهم به عنوان یک اصل مسلم توجه نمایند.

چرا عاقل کند کاری...؟

امام رضا( ع): دقت قبل از کردار و عاقبت‌اندیشی پیش از انجام کار، انسان را از پشیمانی و ندامت در امان می‌دارد. ( عیون اخبار الرضا,ج2)

در دوران دانشجویی، یک هم اتاقی داشتم که عاشق هیجان بود و برای اینکه زندگی‌اش از یکنواختی خارج شود کارهای عجیب و غریبی می‌کرد! مثلا شبهای امتحان که بیشتر بچه‌های خوابگاه تا صبح بیدار بودند و درس می‌خواندند، هر شب راس ساعت 12 یک جوراب روی سرش می‌کشید و از بالکن به اتاق کناری می‌رفت و بچه‌های آن اتاق را می‌ترساند! تکیه کلام دائمی‌اش هم این جمله بود که:" بچه‌ها...چرا هیچ اتفاق هیجان‌انگیزی نمی‌افته؟" البته این یکی از معمولی‌ترین و پیش‌پاافتاده ترین روشهای او برای ایجاد هیجان در زندگی خوابگاهی بود! جالب است بدانید تلاشهای هم اتاقی‌ام برای کسب هیجان بالاخره به ثمر نشست و سه ترم متوالی مشروط شد و بعد هم اخراج! یکی از سکانس‌های عبرت‌آموز و متاثرکننده زندگیم، مربوط به آن روزی است که دوستم خبر اخراجی‌اش را آورد. پنج نفری دور هم نشسته بودیم و پا به پای هم اتاقی مغموم و طوفان‌زده‌مان اشک می‌ریختیم و توی دلمان می‌گفتیم: چرا عاقل کند کاری...؟

حتما شما هم در میان دوست و آشنا و آدمهای کوچه و خیابان با چنین افرادی برخورد داشته‌اید. کسانی که اول کاری را انجام می‌دهند و بعد درباره‌اش فکر می کنند! مثلا با سرعت نور در اتوبان رانندگی می‌کنند و لایی می‌کشند، بنا به ادعای خودشان، محض تفریح و سرگرمی یا برای فراموش کردن غمهای روزگار سراغ مصرف مواد مخدر می‌روند، به جای درس خواندن تمام وقتشان را صرف خیابان‌گردی و تماشای تلویزیون و گشت و گذار در اینترنت و مهمانی رفتن و ترساندن دیگران با جوراب! می‌کنند و... و تازه وقتی به مشکلی برخورد می‌کنند، یادشان می آید که خداوند موهبتی به نام عقل و خرد هم به آنها عنایت کرده و آنوقت است که ای کاش‌ها و اگرهایشان شروع می‌شود! ای کاش بیشتر مراقب بودم، ای کاش بیشتر درس می‌خواندم،ای کاش به حرف دوستانم گوش نمی‌دادم و به سمت مواد مخدر نمی‌رفتم، ای کاش....

همه ما بر این باوریم که یکی از وجوه تمایز میان انسان و بقیه موجودات قدرت تفکر و اندیشیدن است.. همه می‌گوییم انسان اشرف مخلوقات است و رسد آدمی به جایی که فرشته ره ندارد... پس چه چیز باعث می‌شود دست به خطاهایی بزنیم که حتی خود نیز با یادآوری آنها از خودمان خجالت بکشیم و تا مدتها بعد روزی هزار بار آرزو کنیم زمان به عقب بازمی‌گشت و دست به چنین کاری نمی‌زدیم و کاش فرصت جبران اشتباهمان را داشتیم و کاش....

 امام معصوم در کلام نورانی و ارزشمند خویش به نکته‌ای اشاره می‌فرمایند که شاید بتوان گفت دلیل بسیاری از ناهنجاریهای رفتاری در جامعه محسوب می‌شود. به جرات می‌توان گفت ریشه بسیاری از مشکلات عدم تفکر و عاقبت‌اندیشی قبل از انجام امور است. فردی که بدون فکر و تامل, دست به انجام کاری می‌زند، تنها برای خودش دردسر ایجاد نکرده بلکه عواقب اعمال نادرستش دامن اطرافیان او را هم می‌گیرد.

بیایید از همین حالا با خودمان قراری بگذاریم. همیشه و قبل از انجام هرکاری خصوصا کارهای بزرگ و تصمیمات بزرگ زندگی‌مان، لحظه‌ای با خودمان خلوت کنیم و به گذشته برگردیم. به تصمیمات نادرستی که گرفته‌ایم و به اعمال و رفتار اشتباهی که انجام داده‌ایم و آن افسوس و حسرتی که موجب شده بارها و بارها با خودمان تکرار کنیم که اگر زمان به عقب بازمی‌گشت، من طور دیگری رفتار می‌کردم و... شک نکنید مشکلات و مسائل کمتری به سراغتان خواهد آمد اگر تفکر و عاقبت اندیشی را به عادتهای مثبت زندگی‌تان اضافه کنید .

بخش خانواده ایرانی تبیان